Istorija

POČETAK, RAĐANJE DŽEZA i OSNOVNE KARAKTERISTIKE

Džez je muzički pravac koji je nastao u SAD krajem XIX i početkom XX veka. Džez muzika je najviše vezana za grad New Orleans, koji se i smatra "kolevkom džeza". Nastao je kao spoj bluza, regtajma, afričke i crnačke duhovne muzike (gospel). Džez je zapravo nastao iz patnje i bola crnačkih robova koji su u to vreme brali pamuk i radili za američke bogataše, tako da su vrlo česti motivi u pesmama vezani za tugu, nesreću, patnju... Postoje mnoge priče i mitovi o tome kako je stvorena takva muzika, u to vreme potpuno drugačija od svih ostalih muzičkih stilova. Možda najprostija, ali i najuverljivija priča je ta da su crnci, dok su radili na poljima, na djubrištu nalazili stare i polomljene instrumente koje su bacali ljudi srednje i visoke klase. Vremenom su počeli polako da se uče da sviraju i dok su radili počeli su da pevaju i svoju bol iskazuju kroz muziku. Džez je veoma kompleksan pojam i on podrazumeva veliki broj istorijskih etapa, podžanrova, izvođača, instrumenata, i nijedan, čak ni najmanji segment se ne može zanemariti ili proglasiti kao manje bitan. Potrudiću se da izvučem i predstavim ono najbitnije od gore navedenih kategorija.  

„Najosnovnija” karakteristika džeza je IMPROVIZACIJA. Svaka džez kompozicija (džez standard) sadrži osnovnu melodiju (temu) koja se sastoji iz A i B dela. Nakon izvođenja osnovne teme, po kojoj se prepoznaje standard, kreće se u improvizaciju. Džez dopušta korišćenje imaginacije i ubacivanje sopstvenih ideja i kreacija kroz sviranje ili pevanje, u čemu je glavna razlika između džeza i klasične muzike. Veliki majstori NIKAD ne sviraju jednu improvizaciju dva puta. Međutim, za postizanje valjane improvizacije potrebne su godine i godine vežbanja. Zbog toga se džez smatra za najkompleksniju muziku na svetu. U ostale karakteristike spadaju: sinkope. vibrato, 4/4 takt, glisando itd...

Instrumenti koji se koriste u džezu su klavir, truba, saksofon, bubanj, kontrabas, a ređe gitara, klarinet, flauta. Tipičan džez ansambl je kvartet koga čine pijanista, saksofonista, kontrabasista i bubnjar. Ali vrlo čest je i džez trio, kao i kvinteti, seksteti...